Đạ Tẻh: Hướng đi mới từ mô hình nuôi rắn hổ trâu
Trong những năm gần đây, phong trào chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi của huyện Đạ Tẻh ngày càng phát triển. Từ phong trào này đã xuất hiện nhiều nông hộ điển hình tiên tiến trong phát triển kinh tế, góp phần nâng cao thu nhập, từng bước đổi mới bộ mặt nông thôn giai đoạn hiện nay. Một trong những nông hộ điển hình đó là anh Nguyễn Văn Thư ngụ tại thôn 2, xã Quảng Trị, huyện Đạ Tẻh. Được biết, gia đình anh từ một trong những nông hộ có hoàn cảnh khó khăn đã mạnh dạn dám nghĩ, dám làm, dám đầu tư xây dựng mô hình mới lạ, đó là phát triển nghề nuôi rắn hổ trâu, mang lại thu nhập ổn định, từng bước thoát nghèo vươn lên hộ khá giả. Anh là một trong những tấm gương điển hình trong phong trào sản xuất kinh doanh giỏi, xây dựng nông thôn mới, mạnh dạn đi đầu ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, mang lại hiệu quả kinh tế cao trong lĩnh vực chăn nuôi.
Khi biết đến mô hình nuôi rắn hổ trâu của gia đình anh Nguyễn Văn Thư, chúng tôi rất khâm phục sự quyết tâm vươn lên làm giàu với cách nghĩ, cách làm hiệu quả như hiện nay. Được tận mắt chứng kiến và vào khu vực chăn nuôi rắn để nghe anh Thư giới thiệu, trao đổi về quá trình hình thành và phát triển mô hình. Gia đình anh có ý tưởng phát triển mô hình nuôi rắn từ chuyến về thăm quê hương miền Bắc. Thấy người em ruột nuôi nhiều, xuất bán cũng dễ, giá cả lại cao, ổn định. Anh Thư nhận định đây là nghề cho kinh tế khá lên trông thấy nên anh đã nuôi ý tưởng về quê hương Đạ Tẻh sẽ bắt tay vào thực hiện.
Với quyết tâm xây dựng mô hình nuôi rắn hổ trâu - là người tiên phong trong việc gây dựng mô hình mới lạ, tương đối mạo hiểm này. Tháng 4/2021, anh Thư quyết định vay vốn ngân hàng, thuê thợ làm 80 ô chuồng gỗ, sau đó anh ra miền Bắc mua trứng rắn mang vào cho ấp, khoảng 55-60 ngày trứng nở thành những con rắn con. Sau một tuần, rắn con cứng cáp, cho ăn dặm mồi là những con côn trùng tươi sống như nhái, châu chấu… Rắn nhỏ ăn ít nên việc kiếm mồi cho chúng cũng dễ dàng, đến khi rắn được 35 ngày tuổi, cứ 100 con rắn mỗi bữa ăn gần 1kg thức ăn côn trùng, 1 tháng cho ăn 8 bữa, vừa cho ăn vừa theo dõi tình hình sinh trưởng, phát triển, đồng thời theo dõi xem có vấn đề gì bất thường như dịch bệnh xảy ra để kịp thời xử lý. Nhờ tính cẩn thận, chăm sóc tỉ mỉ nên đàn rắn của gia đình anh luôn khoẻ mạnh, lớn lên từng ngày trông thấy. Anh rất vui mừng nhưng cũng có phần lo lắng, vì rắn là loài động vật có bản tính hoang dã, ưa thích môi trường sống và bắt mồi tự nhiên, vợ chồng anh Thư thay phiên nhau đi kiếm mồi cho chúng ăn. Với bản lĩnh kiên trì của người nông dân trỗi dậy, anh tự động viên mình cần cố gắng hơn nữa. Anh đã chủ động học hỏi kinh nghiệm qua những người anh em ngoài quê tập cho rắn ăn những thức ăn sẵn được bảo quản như gà, vịt loại thải từ các công ty, các trang trại chăn nuôi, vừa chủ động được nguồn thức ăn, vừa đỡ tốn công lao động. Ban đầu tập cho chúng chuyển đổi thức ăn từ côn trùng sang thức ăn đông lạnh cũng tốn rất nhiều thời gian và công lao động, anh kiên trì rèn tính ăn mồi đông lạnh, không ăn hết lại dọn, cứ lặp lại như vậy nhiều lần thành thói quen. Đến nay đã thuần được chúng, sử dụng hoàn toàn thức ăn đông lạnh cho rắn nên cũng yên tâm hơn.
Đi một vòng từ khu vực chăn nuôi rắn bố mẹ, rắn con, rắn thương phẩm được gia đình anh phân chia theo từng lứa tuổi, từng giai đoạn sinh trưởng phát triển khác nhau. Anh Thư cho biết: “Nhìn những con rắn sinh động vậy thôi nhưng quản lý chúng cũng không đơn giản, đòi hỏi người nông dân phải có tính kiên trì, nhẫn nại, ý chí quyết tâm vượt khó cao thì mới tiếp cận được với nghề. Thức ăn cho rắn phải phù hợp với từng lứa tuổi, chú ý thường xuyên và phòng trừ dịch bệnh cho cả đàn rắn, khu vực chăn nuôi luôn khô ráo, sạch sẽ, thoáng mát. Cứ 3 tháng dọn phân một lần bằng cách bắt ô nọ chuyển sang ô kia để không gian nuôi luôn được bảo đảm sạch sẽ, không có nguồn gây bệnh. Thức ăn của rắn được bảo quản sạch sẽ trong ngăn đông lạnh, thường xuyên rửa máng uống, thu dọn nguồn thức ăn thừa, không để chúng xảy ra ngộ độc. Ngoài ra, còn bổ sung thêm men tiêu hoá vào nước uống cho rắn uống hàng ngày. Môi trường nuôi không để ẩm độ quá cao, rắn dễ mắc bệnh đường ruột hoặc viêm phổi, nhiệt độ cũng phải phù hợp không quá nóng, cũng không quá lạnh, tất cả các yếu tố chăm sóc phải thích hợp thì rắn sẽ nhanh lớn, sinh trưởng phát triển tốt. Hiện nay, trong chuồng gia đình anh Thư đang duy trì trên 3.000 con, trong đó rắn bố mẹ 800 con, rắn con và rắn thương phẩm cũng hơn 2.300 con, với giá bán rắn thương phẩm 500.000 đồng/kg (có thời điểm cao bán giá 800.000 đồng/kg), rắn giống bán từ 150.000 - 200.000 đồng/con tuỳ loại lớn, nhỏ. Rắn thương phẩm rất dễ tiêu thụ, có tới đâu xuất bán được hết tới đó, chủ yếu rắn thương phẩm được xuất sang thị trường Trung Quốc và một số đầu mối tại các tỉnh phía Bắc. Với giá cả hấp dẫn và thị trường tiêu thụ rộng mở, anh Thư rất phấn khởi. Với số lượng tổng đàn hiện nay, mỗi năm gia đình anh Thư có nguồn thu nhập 2,6 tỷ đồng, trừ chi phí thức ăn, công lao động khoảng 700 triệu đồng, lợi nhuận thu khoảng 1,9 tỷ đồng/năm. Ngoài ra, da của rắn khi lột xác cũng được các thương lái đặt mua với giá 200.000 đồng/kg, gom được khoảng 20-30kg thì mang bán cũng có có thêm thu nhập.
Mô hình nuôi rắn của gia đình anh Nguyễn Văn Thư đã duy trì được hơn 1 năm, mô hình phát triển khá thuận lợi và thích nghi với khí hậu nơi đây nên việc chăm sóc cũng nhẹ nhàng, không vất vả, không phải dầm mưa dãi nắng. Thị trường tiêu thụ dễ dàng nên tạo động lực cho gia đình anh muốn mở rộng thêm quy mô chuồng trại để phát triển thêm số lượng tổng đàn. Qua hơn một năm nuôi rắn hổ trâu, gia đình anh đã thoát nghèo, phát triển kinh tế ổn định hơn, từng bước vươn lên là hộ khá, giàu trong tương lai không xa. Đây là mô hình chăn nuôi mới, hướng đi mới cho hiệu quả kinh tế cao, đa dạng ngành nghề chăn nuôi tại huyện Đạ Tẻh.
Nguyễn Thị Vân - KNV xã Mỹ Đức